Door Tischa Neve: eerste hulp bij strijd aan tafel
Door Tischa Neve: eerste hulp bij strijd aan tafel

Deel dit artikel

27-09-2019
7 minuten

Door Tischa Neve: eerste hulp bij strijd aan tafel

Misschien wel met stip op nummer 1 van meest voorkomende opvoedfrustraties van ouders: strijd aan tafel. Of het nou gaat om niet eten, klieren met eten, opstaan of onderste boven op hun stoel zitten, iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken. En o wat is het irritant. Na je drukke dag het eten nog niet op tafel en dan begint de ellende al: “Lust ik niet….”

Blog door Tischa Neve

Eten is een van de weinige dingen waartoe we ons kind niet kunnen dwingen. Je kunt zeggen “neem een hap” en die kun je er desnoods met grof geweld in proppen, maar of je kind die hap doorslikt, dat bepaalt-ie nog altijd zelf. Neem daarnaast het feit dat elke ouder heel graag wil dat zijn kind gezond is en voldoende groeit en je snapt waarom ‘niet eten’ een grandioos machtsmiddel is voor een kind. Gegarandeerd succes als je als kind eens lekker saboteert met je spruiten of boerenkool! Helaas hebben zelfs dreumesen dat al haarfijn in de gaten. Smeken, dreigen, zuchten; fantastisch al die aandacht!

Als er één ding is dat we als ouders inmiddels allemaal weten dan is het wel dat die strijd aan tafel geen goed idee is. Het helpt niet om je kinderen met meer plezier en beter te laten eten, draagt verre van bij aan de gezelligheid en het biedt al helemaal weinig goeds voor je eigen gemoedstoestand. Want als een politieagent proberen je groente weigerende monsters aan het eten te krijgen, draagt wel als laatste bij aan het leuk afronden van je dag en het plezier van het ouderschap. Tenminste, zo denk ik er over. Nou is dat allemaal leuk en aardig om je van bewust te zijn, alle ouders met minder goed of slecht etende kids weten ook dat het verdomd lastig is om ervoor te zorgen dat je zonder die strijd het tafelmoment doorkomt. In de categorie “makkelijker gezegd dan gedaan” scoort hij zeker een top-5 plaats! Het valt niet mee om elke avond voordat de pan überhaupt op tafel staat al ‘lust ik niet…’ te horen of om sterk te blijven met in je achterhoofd de aankomende nacht met een wakker -want honger- kind. Neem daarbij de zorgen om de gezondheid van je lievelingetjes et voilá: strijd aan tafel is een feit.

Okay, er is dus meer nodig dan de wetenschap dat strijd niet werkt. Laten we met die zorgen en die gezondheid beginnen: een kind kan tien dagen zonder eten. Moet-ie wel wat drinken, maar dat lukt vast wel. Gooi je er gewoon af en toe wat limonade in (of een smoothie met vers fruit, nog beter). Even serieus: het is goed om je te realiseren en te bedenken dat geen kind een hele dag niks eet, dus daar hoef je je bij gezonde kinderen geen zorgen om te maken. Hou eens een weekje een eetdagboek bij en je zult versteld staan wat er allemaal wél in gaat op een dag. Een zorg minder! Ook fijn om te weten misschien: gezonde kinderen hongeren zichzelf niet uit. Als wij het ‘niet eten’ loslaten gaan ze vanzelf weer eten als ze echt honger krijgen. Valt je kind daarnaast niet af en is-ie overdag gewoon lekker energiek als altijd? Overboord met die zorgen en beginnen met een andere eet-aanpak. Die aanpak betekent namelijk in de eerste plaats dat je je voorlopig neerlegt bij het feit dat je kind een tijdje weinig eet. Doorzetten en duidelijk zijn.

Goed, je niet druk maken om wat je kind niet binnenkrijgt, da’s stap 1. En dan? Dan komt de basis. Je wil niet weten hoe vaak ik bij gezinnen kom waar geen duidelijkheid is over de plek van eten en het tijdstip. En waar de tv lekker aanblijft of, erger nog, waar voor de tv gegeten wordt. Al die afleiding en onduidelijkheid werken goed eten tegen. Drie maaltijden, zoveel mogelijk op vaste tijden en gewoon aan tafel met de tv uit. Hoewel iedereen weet dat het niet handig is, gebeurt het ook te vaak dat kinderen volgepropt worden, of de kans krijgen zichzelf vol te proppen, met allerlei maagvullende tussendoortjes. Tussen elke maaltijd één gezond tussendoortje is echt genoeg. Zo’n tussendoortje kan heel goed wat rauwe groente of nieuw voedsel zijn, dat werkt vaak beter dan aan tafel. Kan maar binnen zijn, zeg ik.

Oké, en dan: strijd loslaten dus. Daarnaast is er eigenlijk maar één ding heel belangrijk en succesvol: samen eten en het heel gezellig maken aan tafel. Laat al het praten over eten en niet eten achterwege en bespreek ieders dag, doe raadspelletjes en maak plezier. En dat allemaal terwijl jullie allemaal samen eten. Geen trek? Dan niet, morgen is er weer een dag.

Nog een paar inkoppers die je vast al vaak gehoord hebt (niet voor niks want ze zijn allemaal waar):

Nee, na het (niet) eten toch nog andere dingen geven helpt niet. Jouw slimme kind heeft in no time door dat aan tafel eten niet noodzakelijk is, want papa geeft me toch nog wel wat straks en dat lust ik wel. Dus: aan tafel eten we en daarna pas weer bij het volgende tafelmoment. That’s it.

Ja, veel jonge kinderen eten echt slechter als ze oververmoeid zijn. Op tijd eten scheelt vaak al een hoop gedoe. En ja, voor veel kinderen werkt het goed om samen te bedenken, te koken en op te dienen en hun eigen groentetuintje aan te leggen! Maak eten leuk en spannend. Begin daar mee tijdens het koken zelf. Lekker laten helpen kan echt al vanaf een jaar of 2. Alle schillen op een rijtje of de aardappels in de pan laten plonsen is voor een kind genoeg. Zelf laten opscheppen, niet alles door elkaar gehusseld en het leuk aanbieden kan ook helpen. Maar prijs jezelf niet te snel gelukkig, want geen kind is het zelfde. De zoektocht is dus vooral naar wat werkt voor jouw kind. Door daar een tijdje bewust op te focussen kom je achter de aanpak die bij jullie werkt.

Zorg daarnaast voor discipline en rust aan tafel, duidelijke regels en structuur.

Voorkom die machtsstrijd die jouw kleine zo graag aangaat (en wint).  Iedereen klaar? Alle borden weg, gezond toetje voor iedereen en de rest van de avond niks meer geven (anders leert ie het nooit). Niks boos worden; niet eten is honger en meer niet.

O, als laatste: van proeven leer je lusten! Reden dus om daar van jongs af aan mee te beginnen (sorry, dat is nu voor velen een beetje mosterd na de maaltijd misschien). Opeten hoeft niet, doorslikken zelfs niet, maar proeven doen we altijd. Want van proeven leer je lusten. Soms moet je wel tien tot vijftien keer aan een smaak wennen. Geef dat je kind mee en blijf aanbieden.

Tot slot over eten. Ik denk niet dat er kinderen zijn die alles en altijd elke maaltijd even goed en gezellig eten. Domweg niet omdat er denk ik geen mens is die dat doet. Kijk naar jezelf, jij hebt toch ook niet altijd evenveel trek? Lust jij alles? Nee, en wat wij niet lusten maken we gewoon niet. Haha, maar wel van ons kind vragen dat ie alles proeft en opeet. Het helpt denk ik al om het een beetje te relativeren. En eens te kijken naar jezelf en dan naar je kind. En vooral te onthouden dat de meeste zeurpieten met eten later best veel gaan lusten. Ik at vroeger ook nooit korstjes en lustte een heleboel niet. En nu? Nu wel. Al is het maar om mijn eigen kind het goeie voorbeeld te geven. 😉

LEUKE SITES EN PRODUCTEN

I love it: een simpel en doeltreffend spel om lol te krijgen met eten. Te simpel eigenlijk: allemaal vakjes en een draaischijfje. Je vilt de vakjes met verschillende soorten eten van die avond (als je slim bent een paar meer met de groente) en waar hij komt neemt iedereen een hapje van!

  • Boek: Easy Peasy, Claire van den Heuvel & Vera van Haren. Een leuk en inspirerend kookboek voor ouders van de allerkleinsten (0-4). Bomvol recepten die naast gezond, voedzaam en smaakvol ook gemakkelijk te maken zijn.

Kijk voor het inspiratieboek voor leuker en makkelijker opvoeden en online cursussen (onder andere over eten!!) op https://opvoedcursussen.nl/opvoedwinkel/

Kinderpsycholoog en opvoedkundige Tischa Neve nam onlangs tijdens een thema avond de Forte ouders op een heldere en laagdrempelige manier mee in de gezonde opvoedjungle. Wat heeft een kind nodig om gezond groot te worden en hoe pak je dit in de opvoeding aan? De onderwerpen lekker eten, goede nachtrust, voldoende bewegen en verbinding, contact en aandacht werden besproken. Deze thema avond zat bomvol inspiratie en handvatten. Om dit ook met al onze ouders te kunnen delen zal Tischa Neve de komende zes weken via een blog de tips over één van deze onderwerpen van de thema avond, namelijk gezonde voeding met ons delen.

Lees ook: