Tips om je kind lekker te laten slapen
Voldoende slaap is voor kinderen belangrijk om goed te kunnen groeien. Slaap heb je nodig om uit te rusten en de indrukken van overdag te verwerken. Een goede nachtrust is dus belangrijk voor de gezondheid en ontwikkeling van je kind. Een kind dat voldoende slaapt zal de volgende dag op tijd wakker worden, zich fit en uitgerust voelen en goed de aandacht kunnen houden bij wat het doet. Onvoldoende nachtrust heeft invloed op je concentratie, humeur of gedrag (moe of sloom zijn, of juist overactief of prikkelbaar). Ook ouders weten als geen ander dat goed slapen enorm belangrijk is: als je kind goed slaapt, kom je (als het goed is) zelf ook aan je nachtrust toe!
In deze blog geven we je tips voor om je kind tussen de 3-12 jaar oud lekker te laten slapen!
Mogelijke slaapproblemen
Veel kinderen hebben een periode dat ze niet goed slapen. Mogelijke slaapproblemen bij kinderen zijn bijvoorbeeld: het niet naar bed willen, moeite hebben met inslapen, ’s nachts wakker worden, bang zijn, niet snel weer kunnen inslapen, en (te) vroeg wakker worden. Deze problemen zijn meestal tijdelijk en horen bij een ontwikkelingsstadium van een kind. Ze gaan dan vanzelf weer over; en soms duren ze wat langer. Als jij en je kind er last van hebben, dan is het verstandig na te gaan waardoor het komt.
Algemene tips
- Bouw de dag rustig af en verminder prikkels van onder andere televisie, tablet of telefoon.
- Zorg voor een frisse, fijne slaapkamer.
- Zorg voor regelmaat. Bereid je kind voor op het naar bed gaan en laat je kind op een vast tijdstip naar bed gaan. Het lichaam heeft een interne biologische klok en daarom zijn vaste bedtijden en op vaste tijden opstaan belangrijk.
- Dim het licht, zodat het lichaam zelf melatonine aan gaat maken waardoor je kind slaperig wordt.
- Zorg dat je kind gedurende de dag lekker kan bewegen: sporten, voetballen, dansen! Kinderen die regelmatig bewegen slapen beter dan kinderen die stil achter de televisie of iPad blijven zitten.
Moeite met naar bed gaan of moeite met inslapen
- Zorg voor regelmaat. Spreek een vaste bedtijd af met je kind. Vertel ruim van te voren dat het bedtijd wordt, dan kan je kind zich erop voorbereiden.
- Volg elke avond een vast bedritueel (bijv. wassen, tandenpoetsen, plassen, verhaaltje lezen of muziekje luisteren of samen slaapliedjes zingen en de knuffels welterusten zeggen).
- Zorg dat je kind een eigen slaapplek heeft. Dit kan een eigen kamer zijn of een eigen slaaphoek, die je samen met je kind inricht. Zorg ervoor dat het er aantrekkelijk uitziet en het er niet te warm of te koud is en goed geventileerd is
- Praat voor het slapen gaan over de dag die geweest is. Praat over leuke dingen en over de minder leuke dingen (angst, ruzie, opwinding). Lees een verhaaltje voor, of laat je kind nog even zelf lezen. (Nog tips bij het voorlezen nodig?)
- Als je kind bang is in het donker, laat dan een nachtlampje branden, of het licht op de gang.
- Creëer ’s avonds rust (bijvoorbeeld door een warm bad of warme douche): rust en ontspanning zijn belangrijk om goed te kunnen inslapen.
- Als je kind moeite heeft jou in bed los te laten, kan het helpen wanneer je belooft na 10 minuten nog even een kusje te komen geven. Als ouders helpt het je, vooral door de week, om hierin zo consequent mogelijk te zijn.
- Doe samen met je kind wat ontspanningsoefeningen voor het slapen gaan.
- Misschien heeft je kind wel iets minder slaap nodig dan je als ouder denkt. Laat je kind dan in bed bijv. eerst nog wat lezen, of laat je kind wat later naar bed gaan. Als je kind de volgende dag niet uitgerust en fit is, kun je het weer wat eerder naar bed laten gaan en de oorzaak ergens anders gaan zoeken.
- Bedenk dat naar bed gaan geen straf moet zijn. Het bed is om in te slapen, en niet om voor straf naar toe gestuurd te worden. Anders krijgt het bed en dus het slapen, een negatieve lading, en wordt slapen geassocieerd met straf. Slapen of naar bed gaan moet ook een beetje leuk zijn!
‘s Nachts wakker worden en niet meer inslapen
Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je kind een nachtmerrie heeft gehad en angstig wakker wordt, of als je kind problemen heeft met akelige gedachten hierover. Vaak is er iets dat je kind bezighoudt en dat het nog niet verwerkt heeft. Het kan zijn dat er in het gezin een bijzondere gebeurtenis heeft plaats gevonden, bijv. gezinsuitbreiding, ziekenhuisopname van één van de ouders, broers of zusjes, of je kind zelf. Het kan zijn dat er spanningen op school zijn: je kind is gepest, of heeft zelf gepest en voelt zich hier schuldig over, of de juf of meester heeft iets gezegd. Er kunnen ook spanningen thuis zijn, bijv. er is ruzie geweest of er is een scheiding op komst of net geweest. Belangrijk is om te weten te komen wat je kind bezighoudt. Praat hierover met aandacht.
Nachtangsten
Bij sommige kinderen tussen de 3 en 6 jaar komen nachtangsten voor. Dit komt meestal voor in het begin van de slaap. Kinderen zijn dan niet wakker maar hebben wel hun ogen open en ogen heel angstig. Je kunt dan het beste bij ze blijven en wachten tot ze rustig worden. Het kind weet er de volgende dag niks meer van. Als er sprake is van nachtmerries weten kinderen dit de volgende dag nog wel.
Wat kun je beter niet doen? Een lekkere beker melk geven of het kind bij je in bed laten slapen. Dit haalt je kind uit de slaap en beloont het voor het wakker worden. Hierdoor neemt de kans toe dat je kind vaker wakker wordt.
Wat kun je wel doen? Je kind rustig in zijn eigen bed laten en rustig, zachtjes toespreken. Als je kind echt over zijn toeren is en heel erg wakker, kun je het laten vertellen wat er aan de hand is. Neem de verhalen van je kind serieus en probeer het te troosten. Als het een ernstig probleem is, zeg dan dat je er de volgende dag op terugkomt. Probeer de volgende dagen of weken samen naar oplossingen te zoeken.
(Te) Vroeg wakker worden
Wanneer je kind regelmatig te vroeg wakker wordt, is het goed om na te gaan waardoor het kind wakker wordt (te licht, teveel lawaai, problemen?). Er zijn echter ook kinderen die van nature vroeg wakker zijn.
- Je kunt het kind een eigen wekker geven. Hierop kun je dan aangeven hoe laat je kind jou mag wekken. Kan je kind nog niet klokkijken? Plak dan stickertjes op de plaatsen waar de wijzers moeten komen te staan of gebruik bijvoorbeeld een lampje met een tijdschakelaar.
- Zorg ervoor dat je kind zich even kan vermaken zonder anderen wakker te maken. Geef wat potloden, boeken, spelletjes of knuffeltjes.
Slaapproblemen
Lukt het niet om van de slaapproblemen af te komen? Neem dan voor advies contact op met de jeugdverpleegkundige van het CJG of de GGD in jouw regio. De GGD biedt ook (digitale) workshops “een goed slaappatroon ontwikkelen”. Kijk voor meer informatie bijvoorbeeld eens hier.
Bron: GGD Kennemerland, Slapen en Slaapproblemen
Ook lezen:
- Voorlezen is leuk en leerzaam
- 5 tips van Tischa om je kind mee te laten eten met wat iedereen thuis eet!
- Lekker buitenspelen; en vies worden mag!